Oruç tutarken mide bulantısı veya kusma (istifra) durumuyla karşılaşmak, orucun geçerliliği konusunda kafa karışıklığına neden olabilir. Kusmanın istem dışı veya bilinçli olması, orucun bozulup bozulmadığını belirleyen önemli bir faktördür. Peki, istifra etmek orucu bozar mı? Bu yazımızda, kusmanın oruca etkisini ve bu konuda İslam alimlerinin görüşlerini detaylı şekilde ele alıyoruz.
İstifra Etmek Orucu Bozar mı?
Oruçlu bir kişinin kusması, kusmanın nasıl gerçekleştiğine bağlı olarak orucu bozabilir ya da bozmayabilir. Eğer kusma istem dışı gelişmişse, oruç bozulmaz. Ancak, kişi bilinçli olarak kusmaya çalışmışsa, yani kendi isteğiyle mideyi boşaltmışsa, oruç bozulur. Diyanet ve İslam alimleri, bu konuda hadislerden ve fıkıh kaynaklarından yararlanarak şu genel kuralları belirlemiştir: Kendi isteği dışında kusan kişinin orucu devam eder, ancak kasti olarak kusan kişi orucunu bozar ve kaza etmesi gerekir.
İstem Dışı Kusma Orucu Bozar mı?
Bazı durumlarda kişi, herhangi bir müdahale olmaksızın kendiliğinden kusabilir.
Mide Bulantısı Sonucu Kusma
Eğer kişi mide bulantısı yaşar ve istemsiz şekilde kusarsa, bu durum orucu bozmaz. Çünkü kişi, bilinçli olarak mideyi boşaltmamıştır. Fıkıh kaynaklarında bu tür kusmanın oruca zarar vermediği belirtilmiştir.
Hastalık Nedeniyle Kusma
Grip, mide rahatsızlıkları veya gıda zehirlenmesi gibi nedenlerle kusmak da kişinin isteği dışında gerçekleştiği için orucu bozmaz. Ancak kişi kendini çok kötü hissediyorsa ve vücut direnci düşmüşse, doktor tavsiyesiyle orucunu bozabilir ve daha sonra kaza edebilir.
Bilinçli Olarak Kusmak Orucu Bozar mı?
Bazı durumlarda kişi bilinçli olarak kusmaya çalışabilir, bu ise orucun bozulmasına neden olur.
Parmak veya Bir Nesne Kullanarak Kusmak
Eğer kişi, parmaklarını veya herhangi bir nesneyi kullanarak kusmaya sebep olursa, bu durum orucu bozar. Çünkü burada mide içeriği bilinçli olarak dışarı atılmış olur.
Zorla Kusma ve Orucu Bozma Durumu
Bazı durumlarda kişi rahatsız hissedip bilinçli olarak mideyi boşaltmaya çalışabilir. Eğer kusma bilinçli bir şekilde gerçekleşmişse, oruç bozulur ve gün sonunda kaza edilmesi gerekir.
Kusmanın Miktarı Orucu Etkiler mi?
Bazı İslam alimleri, kusmanın miktarının da önemli olabileceğini belirtmektedir. Eğer kişi ağzını tamamen dolduracak miktarda kusmuş ve bunu yutmuşsa, orucu bozulur. Ancak, kusma miktarı azsa ve kişi yutmadan tükürmüşse, oruç devam eder. Kusmanın ardından ağız temizlenmeli ve mideye herhangi bir şey gitmemesi için dikkat edilmelidir.
Kusmuk Yutulursa Oruç Bozulur mu?
Eğer kişi istemsizce kusmuş ancak kusmuğunu geri yutmuşsa, bu durumda oruç bozulur. İslam alimleri, yutulan kusmuğun sindirim sistemine geri döndüğünü ve bunun yeme-içme kapsamında değerlendirildiğini belirtmektedir. Bu nedenle, kişi kusmuğunu farkında olmadan yutarsa, orucunun bozulduğunu kabul ederek kaza etmelidir.
Sıkça Sorulan Sorular
İstifra etmek orucu bozar mı sorusu ile ilgili sıkça sorulan sorular şu şekildedir.
İstemeden kusmak orucu bozar mı?
Hayır, istem dışı gerçekleşen kusma orucu bozmaz. Eğer kişi kusmayı kendi isteğiyle gerçekleştirmemişse, orucu geçerliliğini korur.
Kendi isteğiyle kusan kişi ne yapmalıdır?
Eğer kişi bilinçli olarak kusmuşsa, orucu bozulur ve gün sonunda kaza etmesi gerekir. Çünkü bilinçli kusma, mideyi boşaltmak anlamına geldiği için oruç geçersiz sayılır.
Az miktarda kusmak orucu bozar mı?
Kusmanın miktarı önemli değildir. Eğer kusma istem dışı gerçekleşmişse, az veya çok olması fark etmeksizin orucu bozmaz. Ancak bilinçli olarak kusulmuşsa, miktara bakılmaksızın oruç bozulur.
Kusmuk yutulursa oruç bozulur mu?
Evet, eğer kişi kusmuğunu bilinçli veya bilinçsiz şekilde yutarsa, bu durum orucu bozar. Çünkü mideye geri dönen kusmuk, besin tüketimi gibi değerlendirilmektedir.
Kusma sonrası ağız çalkalamak gerekir mi?
Evet, kusan kişi ağız içini iyice temizlemeli ve su yutmamaya özen göstermelidir. Kusmuk kalıntıları ağızda kalırsa, istem dışı yutulma riski olabilir.
Kusmuk az da olsa orucu bozar mı?
Eğer kusma istemsiz olmuşsa, miktarı fark etmeksizin oruç bozulmaz. Ancak kişi bilinçli şekilde kusmuşsa, miktara bakılmaksızın orucu geçersiz sayılır ve kaza edilmesi gerekir.
Mide rahatsızlığı nedeniyle kusan kişi ne yapmalıdır?
Eğer kişi hastalığı nedeniyle kusmuşsa, orucu bozulmaz. Ancak, oruç tutmaya devam edemeyecek kadar kötü hissediyorsa, orucunu bozup daha sonra kaza edebilir.
Kendi isteğiyle kusan kişi kefaret ödemeli mi?
Hayır, bilinçli olarak kusan kişi sadece o günü kaza etmelidir. Kefaret gerektiren durumlar, bilinçli olarak yemek ve içmekle ilgilidir.
