Yapı kayıt belgesi, Türkiye’de kaçak veya imar mevzuatına aykırı yapılara yasal bir statü kazandırmak amacıyla çıkarılan bir düzenleme çerçevesinde verilen belgedir. Bu belge, yapı sahiplerine imar affı kapsamındaki yapılarını kayıt altına alma ve yasal statüye kavuşturma imkânı sunar. Yapı kayıt belgesine sahip olmak, yapı sahiplerine mülkiyet haklarının korunması ve yapı üzerindeki hukuki sorunların çözülmesi gibi birçok avantaj sağlar.
Yapı Kayıt Belgesi Nasıl Alınır?
Yapı kayıt belgesi, 3194 sayılı İmar Kanunu’nun geçici 16. maddesi kapsamında, imar mevzuatına aykırı yapıların kayıt altına alınması için verilen bir belgedir. Bu belge, yapıların yasal statü kazanmasına ve yapı sahiplerinin çeşitli hizmetlerden yararlanmasına olanak tanır. Yapı kayıt belgesi, mülk sahiplerinin elektrik, su ve doğalgaz gibi altyapı hizmetlerine erişim sağlamasını kolaylaştırır ve yasal sorunların çözülmesine yardımcı olur.
Yapı Kayıt Belgesi Almak İçin Gerekli Şartlar
Yapı kayıt belgesi almak için bazı temel şartların sağlanması gerekir. Bu şartlar, ilgili yapının belirli kriterlere uygun olmasını ve başvuru sahibinin gerekli belgeleri tamamlamasını içerir. Yapı kayıt belgesi alabilmek için şu şartlar aranır:
- Yapının, 31 Aralık 2017 tarihinden önce yapılmış olması.
- Yapının imar mevzuatına aykırı bir niteliğe sahip olması.
- Başvuru sahibinin yapının sahibi veya kanuni temsilcisi olması.
- Başvuru esnasında gerekli belgelerin ve başvuru ücretinin eksiksiz şekilde tamamlanması.

Yapı Kayıt Belgesi Başvuru Süreci
Yapı kayıt belgesi başvuruları, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından oluşturulan sistem üzerinden yapılır. Başvuru süreci, yapı sahiplerinin gerekli bilgileri ve belgeleri sisteme yüklemesiyle başlar. Başvuru süreci şu adımlardan oluşur:
- E-Devlet Üzerinden Başvuru: Başvuru, e-Devlet kapısı üzerinden gerçekleştirilir. İlgili başvuru ekranında yapı ve arsa bilgileri girilir.
- Gerekli Belgelerin Yüklenmesi: Yapının bulunduğu yere ilişkin tapu bilgileri, imar planı ve diğer teknik belgeler sisteme yüklenir.
- Ücretin Ödenmesi: Yapı kayıt belgesi için belirlenen ücret, yapı ve arsa değeri üzerinden hesaplanır ve ilgili hesaba yatırılır.
- Başvurunun Değerlendirilmesi: Bakanlık tarafından yapılan incelemeler sonucunda başvuru onaylanır ve yapı kayıt belgesi düzenlenir.
Yapı Kayıt Belgesi Başvuru Belgeleri
Başvuru sırasında yapı sahiplerinden belirli belgeler talep edilir. Bu belgeler, başvurunun doğru bir şekilde değerlendirilmesi için gereklidir. Yapı kayıt belgesi başvurusu için gerekli belgeler şunlardır:
- Tapu belgesi veya yapı ile ilgili mülkiyet bilgileri.
- Yapıya ilişkin ölçümler ve teknik detaylar.
- Başvuru sahibinin kimlik bilgileri.
- Yapının mevcut durumunu gösteren fotoğraflar.
Yapı Kayıt Belgesi Ücret Hesaplama
Yapı kayıt belgesi için ödenmesi gereken ücret, yapının büyüklüğü, kullanım amacı ve arsa değeri gibi faktörlere göre hesaplanır. Ücret hesaplama, yapı sahiplerinin beyan ettiği bilgiler doğrultusunda yapılır ve belirlenen oranlarda tahsil edilir. Bu ücretin doğru ve eksiksiz şekilde ödenmesi, başvurunun tamamlanması açısından büyük önem taşır.
Yapı Kayıt Belgesinin Avantajları
Yapı kayıt belgesi almak, yapı sahiplerine birçok avantaj sağlar. Bu avantajlar, hem mülkiyet haklarının korunmasını hem de yapıların yasal statüye kavuşmasını içerir. Yapı kayıt belgesinin başlıca avantajları şunlardır:
- Elektrik, su ve doğalgaz gibi altyapı hizmetlerinden yararlanma imkânı sağlar.
- Yapıya yönelik yıkım kararlarının ve para cezalarının iptal edilmesine olanak tanır.
- Yapının tapuya tescil edilmesini kolaylaştırır.
- Yapı üzerindeki hukuki belirsizliklerin giderilmesine katkıda bulunur.

Yapı Kayıt Belgesi İptal Edilebilir Mi?
Yapı kayıt belgesi, yanlış beyan veya eksik bilgi verilmesi durumunda iptal edilebilir. Bu nedenle başvuru sırasında doğru ve eksiksiz bilgi verilmesi büyük önem taşır. Ayrıca, belge düzenlendikten sonra yapıda yapılacak değişikliklerin de mevzuata uygun olması gereklidir.
Sıkça Sorulan Sorular
Yapı kayıt belgesi hakkında kullanıcıların en çok merak ettiği sorular, bu konuda daha fazla bilgi edinmek isteyenler için yol gösterici niteliktedir.
Yapı Kayıt Belgesi Nedir?
Yapı kayıt belgesi, imar mevzuatına aykırı yapıların yasal statü kazanmasını sağlayan bir belgedir. Bu belge, yapının kayıt altına alınarak mülkiyet haklarının korunmasına ve altyapı hizmetlerinden yararlanılmasına imkân tanır.
Yapı Kayıt Belgesi Almak İçin Hangi Şartlar Gereklidir?
Yapı kayıt belgesi almak için yapının 31 Aralık 2017 tarihinden önce yapılmış olması, başvuru sahibinin yapının sahibi olması ve gerekli belgelerin eksiksiz şekilde tamamlanması gereklidir.
Yapı Kayıt Belgesi Başvurusu Nasıl Yapılır?
Başvurular, e-Devlet üzerinden gerçekleştirilir. Başvuru sırasında yapıya ilişkin bilgiler, teknik belgeler ve başvuru ücreti sisteme yüklenir. Başvuru onaylandıktan sonra yapı kayıt belgesi düzenlenir.
Yapı Kayıt Belgesi Ücreti Nasıl Hesaplanır?
Ücret, yapının büyüklüğü, kullanım amacı ve arsa değeri gibi faktörlere göre hesaplanır. Bu bilgiler, başvuru sırasında beyan edilir ve belirlenen oranlar üzerinden ücret tahsil edilir.
Yapı Kayıt Belgesinin Avantajları Nelerdir?
Yapı kayıt belgesi, elektrik, su ve doğalgaz gibi hizmetlerden yararlanma, yıkım kararlarının iptali, tapu işlemlerinin kolaylaştırılması gibi birçok avantaj sunar. Ayrıca, yapı üzerindeki hukuki sorunların çözülmesine yardımcı olur.